METİN ÖZDEMİR
“Bu dünya için kendini paralaman gülünç.”
Aforizmalar, Franz Kafka’nın hastalık geçirdiği zamanlarında yazdığı, yazarın iç dünyası, felsefi görüşleri ve daha birçok konu hakkında küçük yazılarını içeren bir kitabıdır. Bir oturuşta okunacak olsa bile aforizmalarından her birinden belki de ayrı kitap yazılır. Aforizmalar okuyanları derin bir şekilde düşünmeye sevk ediyor. Her bir aforizma için üstünde tek tek düşünmek gerekiyor. Zaten aforizmaların da özelliği bu. Felsefi anlamda da sizi çok geliştirebilir.
Mutsuz yazar Franz Kafka’nın bu aforizmaları yazmasının bir hikayesi vardır. Bazen aforizmayı çok derin düşünebildiğiniz gibi bazen de hiçbir şey anlamayabilirsiniz.
Okunduğunda insanı yaralayan türden kitapları okumalıyız. Okuduğumuz bir kitap bazen bizi mutlu eder bazen de acı verir. Açıkçası ben okurken gerçeği kalbime ok gibi saplayan kitapları seviyorum. Beni hakikate uyandıran, bende farkındalık oluşturan kitapları. Eğlenmek isteseydim eğlenmenin, mutlu olmanın binbir yolu var. Beni hüzne boğacak, son sayfayı bitirdiğimde gözümden birkaç damla yaş getirecek, beni sarsacak ve hakikat için harekete geçirecek kitapları seviyorum. Franz Kafka’nın aforizmalarında bu var.
“Eğer okuduğumuz bir kitap bizi kafamıza vurulan bir darbe gibi sarsmıyorsa, niye okumaya zahmet edelim ki?”
Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları ‘Aforizmalar’ kitabının arka kapağında kitabı şöyle anlatıyor.
Kafka, içinde yaşadığı dönemin, o dönemin olaylarının değil, gelmiş geçmiş tüm zamanların toplumsal mekanizmalarının yarattığı yalnızlığı, anlamsızlığı betimlemiştir. Kuşkusuz karanlık bir tablodur bu. Bu karanlık tabloyu aydınlatan ise Kafka Güneşi’dir. Bu kitap Kafka’nın ardında bıraktığı tamamlanmış ender elyazmalarından biridir. Tüm aforizmalar Kafka tarafından tek tek numaralandırılmıştır. Max Brod, altısı küçük okul defterlerine yazılmış aforizmalardan, kısa öykücüklerden, çeşitli konulardan oluşan bu elyazmaları yığınını Taşrada Düğün Hazırlıkları başlığıyla tek bir kitapta toplamıştır. Daha sonraları birçok ülkede bu kitaptan küçük başka kitaplar üretilmiştir: Babaya Mektup ve Aforizmalar gibi. Bu kitaptaki aforizmaların tam olarak ne zaman yazıldığını bilmiyoruz. Ferit Edgü’nün önsözünden.
Kitaptan beğendiğim birkaç aforizmayı sizinle paylaşayım.
* En iyiyi ararken iyiyi kaybediyorsunuz.
* Kafesin biri kuş aramaya çıktı.
* Nasıl bir devirdir ki bu;insanlar arasında olmak hayvanlar arasında olmaktan daha tehlikeli.
* Ölümün olduğu yerde, hiçbir şey ciddi olamaz.
* Dışarıya kapanmak esasen içeriye açılmaktır. Huzur mu istiyorsun? Az eşya, az insan…
* Bilgeliğin başladığına dair ilk belirti, ölme isteğidir.
Keyifli okumalar!
